Από την Κοινωνική Αγανάκτηση στην Πολιτική Ενεργοποίηση: Όρια και Προοπτικές

Γράφει ο Χρήστος Ι. Μπριστογιάννης  - Μέλος ΚΠΕ ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Η κοινωνική αγανάκτηση αποτελεί μια φυσική αντίδραση των πολιτών απέναντι σε συνθήκες που προκαλούν αδικία, ανασφάλεια και απαξίωση της ζωής τους.

Ειδικά σε περιπτώσεις τραγικών γεγονότων, όπως το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, η οργή αυτή διογκώνεται, καθώς αναδεικνύεται η αποτυχία των θεσμών να διασφαλίσουν το αυτονόητο: την ασφάλεια και την ευημερία των πολιτών. Ωστόσο, η αγανάκτηση από μόνη της δεν αρκεί.

Αν δεν μετατραπεί σε συνειδητή πολιτική στάση και δράση, κινδυνεύει είτε να εκφυλιστεί σε προσωρινή έκρηξη είτε, ακόμα χειρότερα, να διοχετευτεί σε μισαλλόδοξες και λαϊκιστικές προσεγγίσεις. Η ανάγκη μετατροπής της κοινωνικής δυσαρέσκειας σε πολιτική τοποθέτηση και ενεργοποίηση είναι ζωτική για τη δημοκρατία και την αναγέννηση αυτής.

Η συνειδητοποίηση των βαθύτερων αιτίων των προβλημάτων—η κρατική αδιαφορία, οι πελατειακές σχέσεις, η έλλειψη λογοδοσίας—οδηγεί στη διαμόρφωση απαιτήσεων για συγκεκριμένες πολιτικές αλλαγές. Αυτό σημαίνει συμμετοχή στις συλλογικές διαδικασίες, πίεση για διαφάνεια και αξιοκρατία, καθώς και ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών. Ωστόσο, απαιτείται μεγάλη προσοχή: η αγανάκτηση επουδενί δεν πρέπει να μετατραπεί σε εργαλείο μισαλλοδοξίας ή σε τυφλή απόρριψη κάθε θεσμικής δομής.

Ο λαϊκισμός, που συχνά εκμεταλλεύεται τη δικαιολογημένη οργή και που εκπορεύεται από ακραίες αντιλήψεις, προτείνει απλουστευτικές και διχαστικές λύσεις, καλλιεργώντας τον θυμό χωρίς να προωθεί ουσιαστικές αλλαγές. Η πολιτική σκέψη και δράση πρέπει να βασίζονται σε επιχειρήματα, τεκμηρίωση και ρεαλιστικές προτάσεις, όχι σε συνθήματα με εξιλαστήρια θύματα. Η κοινωνία αναζητά φως σε Ερεβικό σκοτάδι. Το δυστύχημα των Τεμπών ανέδειξε όχι μόνο τα συστημικά προβλήματα της χώρας, αλλά και τη δύναμη της κοινωνίας να απαιτήσει δικαιοσύνη.

Το ζητούμενο, λοιπόν, δεν είναι η πρόσκαιρη αντίδραση, αλλά η διαμόρφωση μιας διαρκούς, δημοκρατικής και υπεύθυνης πολιτικής κουλτούρας που θα απαιτεί και θα διασφαλίζει την προάσπιση του δημόσιου συμφέροντος. Η αλλαγή δεν έρχεται από μόνη της. Απαιτεί πολιτική σκέψη, συμμετοχή και δράση. Αντί η οργή να καταναλώνεται σε άγονες αντιπαραθέσεις ή να γίνεται εργαλείο όσων θέλουν να εκμεταλλευτούν τη συγκυρία, πρέπει να μετατραπεί σε μια ώριμη διεκδίκηση ενός κράτους που σέβεται και προστατεύει τους πολίτες του.

Η κοινωνία δεν πρέπει να ξεχάσει, ούτε να συμβιβαστεί.

Πρέπει να απαιτήσει, να προτείνει, να συμμετάσχει. Μόνο έτσι η αγανάκτηση θα γίνει κινητήρια δύναμη για ένα καλύτερο μέλλον, αντί να χαθεί μέσα στον θυμό και την απογοήτευση. Ένα μέλλον για το οποίο τα θύματα μας θα χαμογελούν από ψηλά.